Systemisch werken is een manier om inzicht te krijgen in iemands eigen plek in een systeem, welk systeem dan ook, en de verhouding met anderen in dat systeem.
Het leert een team waar belemmeringen zitten en waarom een teamlid vervalt in bepaald gedrag dat een belemmering vormt in de ontwikkeling en groei.
Een systeem is een groep mensen waarin sprake is van binding, ordening en balans. Een bedrijfsopstelling van een systeem kan in teamverband, maar ook in andere verbanden:
Een opstelling werkt het beste als het bedrijf gezond functioneert en zelf graag sneller wil ontwikkelen.
Een opstelling met voorwerpen die een systeem verbeelden.
Een opstelling met behulp van Baboesjka’s.
Als team hebben we onze plek. Ergens in het organogram staan we ingetekend, tussen andere teams op een bepaald hiërarchisch niveau. Die situatie kunnen we tekenen en neerzetten. Daarna maken we er een opstelling van. Hoe is bijvoorbeeld de communicatie horizontaal en verticaal? Hoe verlopen de opdrachten? Krijgen we input en leveren we output? Is dat wel logisch?
Resultaat:
Systemisch werken is met name geschikt voor samenwerkende teams met een open feedbackcultuur die hun flow willen versterken.
Systemisch werken is één van de methoden die door Team4Teams wordt ingezet om organisaties te ondersteunen bij hun ontwikkeling en groei. Met een organisatieopstelling kunnen ook deelnemers intuïtief worden neergezet in de ruimte en door de begeleider bevraagd op hun waarneming. Levendig, speels en serieus.
Binnen een team spelen verschillende principes van ordening, van volgorde. Het is goed je dat te realiseren en te kijken welk ordeningsprincipe de meeste invloed heeft. Het is ook leuk en verrassend. We doen een gezamenlijke inventarisatie van de mogelijkheden en voeren die vervolgens uit. De meest voorkomende zijn:
Wat zou een ordening in uw team kunnen bepalen?
Welke hulpbronnen kunnen we inzetten om mogelijke hindernissen te overwinnen?
Wat is het doel van het team?
Op zich is het al een leuke oefening om dat eens kort en bondig te formuleren. Dat doel zetten we vervolgens neer, letterlijk, door één teamlid gerepresenteerd. Andere teamleden representeren vervolgens het team. Hoe verhoudt deze opstelling zich tot het doel? Staan alle neuzen in dezelfde richting?
Zijn er in uw organisatie doelen die u wilt onderzoeken?
We hebben afspraken met elkaar gemaakt: zo gaan we het doen, zo gaan we verder.
We vatten die afspraken nog eens kort samen.
Maar kloppen ze ook? Passen de afspraken bij ons, bij wat wij willen, bij wat wij denken te zijn, bij ons doel? Of moet er toch nog iets worden bijgesteld?
Welke afspraak zou u inbrengen?
Wat is mijn relatie tot het team? Een kleine opstelling die iedereen kan doen.
Eén persoon representeert u, de anderen het team.
Naar welke beweging kijkt u uit?
Wat is mijn plaats in het team in relatie tot mijn plaats in mijn gezin van herkomst? Wat is mijn plek?
In een gezin word je geboren en ligt je plek vast: in de kinderrij en ten opzichte van je ouders. Kijk eens terug naar je gezin. Hoe ging het daar? Wat speelde er? Welke plek nam je in?
Kijk nu eens naar je team. Hoe doe je het daar? Herken je de situatie? En als je het nu eens anders doet?
Welk type leiderschap hebben we? Wat past bij ons c.q. past dat bij ons?
We starten met een korte introductie van een aantal typen leiderschap. Daarvan kiezen we er vervolgens één waarvan we denken of vinden dat dat voor ons van toepassing is. Daar doen we een opstelling mee. Klopt het?
Past dat type bij ons team? Of zien we iets anders? En wat gebeurt er dan met ons?
Nelleke is Contextueel werker. Contextueel begeleiden is nauw verwant aan Systemisch werken. Nelleke past vele werkvormen toe tijdens teamcoachingstrajecten.
Ineke is bekend met familieopstellingen en een zeer ervaren coach.
Boudewijn doet naast familieopstellingen ook organisatieopstellingen. Hij heeft er een boek over geschreven: Eerste hulp bij organisatievraagstukken.
Pieter is bekend met organisatieopstellingen en past deze toe tijdens teamcoachingstrajecten.
