Ik word gepest op het werk

Wat kan ik doen?

Neem uw gevoel (‘Ik word gepest op het werk’) serieus. Pesten is schadelijk en niet alleen voor u. Het is een groepsgebeuren. Pesten treft ook de werksfeer van anderen, het beschadigt de flexibiliteit van de hele afdeling en richt daarmee schade aan in de organisatie. U voelt zich slachtoffer, maar daarin staat u niet alleen. Lees hier hoe wij kijken naar een pestende groep.

Normaal gesproken wordt pestend gedrag opgemerkt en gecorrigeerd door groepsleden, leidinggevenden en andere omstanders. Respectvol samenwerken is immers een belangrijke voorwaarde voor bedrijfssucces. Maar onder druk kunnen teamleden zich ‘overlevend’ of ‘ontlopend’ gaan gedragen. Niemand gedraagt zich meer ontspannen en vrij, plagen wordt pesten. Het werkplezier verdwijnt bij iedereen.

In een pestende omgeving wordt humor als gemeen ervaren. Spontaan reageren op een grap lukt dan niet meer. U wilt ook niet met gelijke munt betalen en dat maakt reageren complex.

Hulp inroepen is belangrijk. Belangrijk voor u, maar ook belangrijk voor het team en de organisatie. Hoewel het voor u misschien moeilijk is om te zien, helpt u de organisatie door in beweging te komen.

Door naast uw klacht (‘Ik word gepast op het werk’) ook een positief alternatief mee te nemen in uw roep om hulp (‘Ik wil meewerken aan sfeerverbetering op het werk’), maakt u het voor omstanders gemakkelijker om aan te haken. Eén persoon in uw groep die u wil ondersteunen kan al verschil maken. Deze website geeft u een overzicht van mogelijkheden mocht het mogelijk zijn om de hulp van een externe teamcoaching in te roepen.

Dit zijn enkele mogelijkheden. De meest effectieve staat bovenaan:

1. Draag zelf bij om van het ’tegenover’ weer toe te werken naar ‘samen’. Door inzicht in het groepsdynamische aspect zoals we hierboven al toelichtten, is het wellicht mogelijk om de collega’s die zich pestend gedragen en/of aanstichters van negatief gedrag zijn, zelf om hulp te vragen.

   Formuleer dat wat u van de ander verwacht en wat voor u respectvol handelen is. Heeft u een (invloedrijke) collega die u daarbij wil helpen dan staat u sterker. Lees samen deze webpagina’s waarop verschillende mogelijkheden staan vermeld.

2. Gepesten raken geïsoleerd. Deze isolatie opheffen is één van de belangrijkste openingen naar herwonnen werkplezier. U kunt om ondersteuning vragen bij collega’s (van een andere afdeling), uw direct leidinggevende, of aan de HRM, een maatschappelijk werker of de bedrijfsarts.

   Wij adviseren u niet alleen het negatieve gedrag centraal te stellen, maar daarnaast ook zelf te bedenken waar het hele team wat aan heeft: een betere werksfeer. U formuleert dan ook een doel in plaats van alleen het probleem. Hierdoor kunnen mensen gemakkelijker aanhaken. Heeft u een (invloedrijke) collega die u daarbij wil helpen dan staat u sterker. 

3. Niets doen is in onze ogen geen optie. Het wordt dan van kwaad tot erger. Advies van korrelatie kan al zinvol zijn, zij weten hoe u verder kunt komen als bovenstaande mogelijkheden voor u zijn afgesloten.

Ik wil iemand steunen die gepest wordt op het werk

Wat kan ik doen?

We maken onderscheid tussen pesten en plagen. Het is aan te bevelen om onze zienswijze over een groep waarin gepest wordt eerst te lezen.

Pesten is een groepsactiviteit, schadelijk voor alles en iedereen en vraagt om correctie.
In onze aanpak benaderen wij niet zozeer de acteurs, maar de groep als geheel. Hieronder een opsomming van mogelijkheden. Kijk waar u kunt aanhaken. Punt 1 levert het meeste op, het laatste punt het minste.

1. Zoek medestanders in het team die willen werken aan een betere werksfeer. Neem als het even kan de gepeste in uw plannen mee. Ook de daders meenemen in uw plan kan bijdragen. Niemand hoeft zich dan nog bedreigd te voelen.

   U steekt positief in, deelt met uw team waar u naar toe wilt en brengt het ongewenste gedrag indirect ter sprake. In gesprek en met een positief doel voor ogen gaat dat gemakkelijker. Deze website kan u helpen om dat op eigen kracht te doen. U kunt ook overwegen met teamtraining of teamcoaching het proces van verbetering te versnellen.

2. Soms is er te veel ontlopend en angstig gedrag om in actie te komen. Zoek dan medestanders in en buiten het team. Laat als het even kan de gepeste weten dat u het pestgedrag wilt stoppen. Ook het informeren van de daders (dat u op zoek bent naar verbetering van de teamsfeer) kan bijdragen. Met z’n tweeën of drieën optrekken is beter dan alleen. Denk daarbij aan een leidinggevende, HRM-medewerker, vertrouwenspersoon, bedrijfsarts, een maatschappelijk hulpverlener en de OR.

   Stel een positief doel waar u samen naar toe wilt. Zo transformeert u gemakkelijker het ernstige gedrag tot een nieuw gemeenschappelijke samenwerkende cultuur. In contact met mensen buiten het team is het belangrijk dat u het gedrag ter sprake brengt. Het is niet zo effectief om ‘op de man’ te spelen. Dat werkt drukverhogend, terwijl u de druk juist wilt verlagen.

3. Het kan zijn dat u geen deel uitmaakt van het betreffende team en ook geen contact heeft met teamleden. Of dat niemand iets van uw initiatief wil weten. Dan kunt u overwegen om het pestgedrag te melden bij de instantie die daar over gaat in de organisatie waarin het pestgedrag plaatsvindt. Doe dat in contact met het slachtoffer, zodanig dat deze daar steun uit ervaart.

   Ook hier is het formuleren van wat er positief nodig is een betere insteek dan het centraal stellen van het probleem. Geef de instantie even de tijd om in actie te komen en verwijs eventueel naar deze website voor ondersteuningsmogelijkheden. Hou vol en ga eventueel een stap hoger in de organisatie als er geen verbetering plaatsvindt.

Pestgedrag heeft vele oorzaken. Het kan hardnekkig zijn, door leidinggevenden gedragen of zelfs actief ondersteund worden. Pesten op het werk is absoluut ongewenst en schadelijk. In actie komen is dan ook de enige optie.